بازی‌های ساده برای تقویت مهارتهای شناختی کودک (بخش دوم)

بازی‌های ساده…شمارش

هر چیزی را بشمارید. تعداد میوه هایی که خریده‌اید، تعداد فنجان چایی‌هایی که برای اعضا خانواده ریخته‌اید، تعداد کتاب‌های توی قفسهِ، تعداد توپ‌هایی که کودک در داخل جعبه می‌اندازد، یا تعداد مداد رنگی‌های موجود در یک صفحه کتاب. هر چیزی را که می‌بینید بشمارید. شمارش به کودک اطلاعات بیشتری از محیط پیرامونش می‌دهد. با مفهوم عدد و تعداد آشنا می‌شود. در عین حال برای کودک شمارش بازی جذابی به شمار می‌آید. نیازی به استفاده از وسیله خاصی نیست. حتی تعداد حرکات پای کودک وقتی راه می‌رود (تاتی کردن) نیز می‌تواند موضوع شمارش شما باشد.

کودک کم کم با کلماتی که می‌شنود آشنا می‌شود. او در موقعیت‌های مشابه شروع به شمارش می‌کند. قطعا او اعداد و ترتیب آنها را کامل نمی‌داند ولی حتی به شکل ناقص به شما نشان می‌دهد که آنچه به او آموزش داده‌اید بی نتیجه نمانده است.

بازی‌های ساده….اشاره به شکل‌ها و رنگ‌ها

درباره شکل‌ها و رنگ‌ها و تعداد در طی روز دایما صحبت کنید. «این مربعه، یه دستمال آبی… ما یه دونه سیب بیشتر نداریم. بیا بریم با هم اون مداد قرمزه رو پیدا کنیم». هر چه بیشتر با کودک صحبت کنیم دنیای اطرافش را بیشتر شناخته و مفاهیم بدست آمده را در وجودش بیشتر درون سازی می‌کند .

بازی‌های ساده…خواندن آواز

شعر و یا آوازی را با کودکتان بخوانید. یک آهنگ یا شعر که هم مورد علاقه کودک و هم خودتان باشد انتخاب کنید (چرا که این آهنگ بارها و بارها تکرار خواهد شد و اگر دوست نداشته باشید مجبور به تحمل آن می شوید). هر زمانی می‌توانید این آهنگ را پخش کنید. تا شما و کودکتان با هم آنرا بخوانید. در ابتدا کودک بیشتر شنونده خواهد بود اما کم‌کم می‌بینید که کلمات یا آواهایی از  شعر را تکرار می‌کند. به مرور این همنوایی واضح تر شده و با آهنگ هم خوانی می‌کند.

چه اتفاقی در این بازی‌های ساده برای کودک رخ می‌دهد؟

کودک تا پیش از تولد چیزی جز محیط رحم را نمی‌شناخت. با ورود او به این دنیا، با محرک‌های فراوانی روبرو شد که باید به تک تک آنها خو می‌گرفت. در طی گذشت هر روز و ماه از سن کودک، کم‌کم شناختی نسبی از محیط با درون سازی واقعیت بیرونی در درون کودک شکل گرفت.

درون سازی یعنی وقتی کودک با تکرار یک موقعیت یا محرک روبرو می شود اطلاعات اولیه را از محیط به درون خودش می برد. مثلا وقتی برای اولین بار کلمه مربع را می شنود کودک آنرا با تمام موقعیت اطرافش  به عنوان مربع ثبت می‌کند. مربع برای کودک همان ظرف آبی رنگی است که روی فرش قرار دارد. حالا اگر این مربع با رنگ‌ها و موقعیت‌های متفاوت به کودک نشان داده شده او به تدریج دانش خود از مربع را بهبود خواهد داد.

 به مرور کودک با چیزهای مشابه روبرو می‌شود که مجبور به تفکیک دادن دو موقعیت مشابه از هم می‌شود. برای مثال کودک ابتدا تفاوت بین مربع و دایره را نمی‌داند. اما با تکرار، متوجه شکل و رنگ مربع و تفاوت آن با دایره می‌شود. حالا کودک بین این دو شکل فرق می‌گذارد.

 بعد از آن کودک متوجه شباهت‌های بین موضوعاتی که مطرح می‌کنیم می‌شود. او متوجه می‌شود که دایره و مربع و مثلث همگی شکل هستند. و قرمز و زرد و آبی از یک چیزند…رنگ! برای همین است که وقتی کودک  کمی بزرگتر می‌شود حتی به صندلی‌هایی که تا کنون ندیده نیز می‌گوید صندلی. چرا که قادر است شباهت بین اشیاء را دریابد.

در مرحله بعدی کودک ویژگی‌های هر شی یا موقعیت را با هم ترکیب می‌کند. سیب یعنی یک میوه گرد سبز، قرمز و یا زردی که شیرین است. رسیدن به این حد از دانش مسیر شگفت انگیزی است. باور اینکه کودک به این مرحله برسد دشوار به نظر می‌آید. اما کودک وقتی با ما می‌خواند، می شمارد، نگاه می کند، لمس می‌کند، در واقع در حال آموختن است. اهمیت بازی به همین دلیل است چرا که فرصت درون سازی دنیای اطراف را به کودک می دهیم.

نکته:

فراموش نکنید همچنان که کودک اشیاء و محرک‌های مربوط به آنرا درون سازی می‌کند نوع رفتار و احساسات شما را نیز همزمان ثبت می‌کند.

کودک از نوع رفتار شما، طرز نگاه و لبخندتان برداشت‌های خودش را خواهد داشت. تکرار این رفتارها در کودک به شکل گیری شخصیت او منجر می‌شود. کودک می‌تواند با نوع رفتار شما حس حقارت، کناره گیری کردن از اجتماع، ‌کم رویی، خشن بودن، ‌مثبت و موثر بودن، تلاش کردن و هر چیز دیگری را بیاموزد.

دنیای اطراف کودکتان را شاد بسازید. او را تشویق کنید و به او فرصت مجدد برای اصلاح اشتباهاتش بدهید. حتی اگر کودکتان کوچک است و لیوان شیرش را ریخته است به او دستمالی بدهید تا میز را خشک کند. هر چند این کار را درست و کامل همانند شما انجام نخواهد داد. به او باور اینکه اشتباه را می‌توان جبران کرد و نیازی به سرزنش کردن نیست را می‌دهید.

این فعالیتها برداشتی از سایت والدین است.

لطفا پیشنهادات و نظرات خود را با ما در میان بگذارید. در صورتی که تمایل دارید بازی و فعالیت خاصی در سایت آموزش داده شود لطفا موضوعات خود را برای ما به آدرس  info@dallii.ir ارسال نمایید.