بازی توپ و سوراخ

برای این بازی به یک بشقاب یک بار مصرف، یک تکه مقوا یا چوب بستنی، تعدادی توپ کوچک و یک کاتر نیاز دارید.

در نزدیکی لبه بشقاب، دایره‌ای کمی بزرگتر از سایز توپ‌هایی که دارید با کاتر ایجاد کنید. در سوی دیگر این سوراخ چوب یا تکه مقوایی را به عنوان دسته بچسبانید. در نهایت شکلی شبیه یک راکت بازی پینگ پنگ دارید که در کنار آن سوراخی وجود دارد.

حالا از کودک بخواهید که یکی از توپ‌ها را روی بشقاب بگذارد و بدون آنکه بگذارد توپ از سوراخ بیفتد مسیر کوتاهی را تا رسیدن به مقصد نهایی طی کند. وقتی به مقصد رسید توپ را باید از سوراخ بشقاب به سمت داخل سبد بیاندازد.

این بازی به  تقویت مهارت‌های حرکتی، هماهنگی بین چشم و دست، دقت و توجه و تمرکز، تقویت عضلات ظریف دست، برنامه ریزی و حل مساله، بازداری شناختی، تعاملات اجتماعی و تقویت مهارتهای اجتماعی و هیجانی کمک می‌کند. این بازی از پنج  سال به بالا قابل انجام است. در بخش تکمیلی بازی توپ و سوراخ مطالب و تنوع بیشتری از این بازی با هدف تقویت توجه وتمرکز، برنامه ریزی و حل مساله، دقت و توجه، تقویت حافظه خواهد آمد.

بخش تکمیلی بازی توپ و سوراخ:

برای کودکان پنج ساله مسیری را با لگوهایشان ایجاد کنید که کمی پیچ و تاب داشته باشد و از کودک بخواهید هر توپ را در حالیکه این مسیر را طی می‌کند بدون افتادن به انتها رسانده و توپ را در سبد بیاندازد.

تا اینجا تنها یک توپ هر بار در بشقاب سوراخدار قرار می‌گرفت و از کودک می‌خواستیم تا توپ را به مقصد برساند. در این مرحله تعداد توپ‌ها را به سه توپ اضافه می‌کنیم و کودک باید تلاش کند تا سه توپ را بدون افتادن از روی بشقاب و یا از سوراخ به مقصد نهایی برساند. برای این منظور کودک باید توجهش را بین سه توپ تقسیم کند.

در مرحله بعدی بازی را کمی پیچیده‌تر خواهیم کرد این بار دو توپ با رنگ‌های مختلف در بشقاب می‌گذاریم کودک باید یکی از رنگ‌ها را نگهدارد(توپ هدف) و رنگ دیگر را به درون سبد هدایت کند. مثلا از میان دو رنگ سبز و قرمز کودک رنگ سبز را باید روی بشقاب نگهدارد و تنها توپ قرمز رنگ به سبد منتقل شوند. هر چه سن کودک بالاتر باشد می‌توان تعداد توپ‌ها و توپ‌های هدف را بیشتر کرد. ضمن اینکه مسیری را که کودک باید طی کند هر بار می‌تواند پیچیده تر شود. این بخش به تقویت حافظه کودک کمک می‌کند.

اگر کودک شما هشت ساله و بالاتر است به جای یک سوراخ دو سوراخ در بشقاب ایجاد کنید. برای این منظور بهتر است از یک مقوا یا درب یک جعبه کارتنی استفاده کنید که بزرگتر است و امکان کار بیشتری به شما می دهد. از کودک بخواهید تا تنها توپ‌های غیر هدف را پس از طی مسیر  از سوراخ بیرون بیاندازد.

در صورتی که درب جعبه کارتنی شما بزرگتر باشد(مثل درب جعبه یک ماشین لباسشویی) این بازی را می‌توان دو نفره یا چند نفره انجام داد. در ابتدا بهتر است تنها یک توپ در جعبه انداخت و از کودک یا کودکان خواست که آن را هدایت کنند تا از سوراخ به بیرون بیفتد. سپس تعداد توپ‌ها را به مرور بیشتر کنید. پس از آن که کودکان توانستند به هدایت توپ به سمت سوراخ در همکاری با هم مسلط شوند، به جز توپ‌های قبلی دو توپ هم به عنوان توپ هدف به کودک بدهید تا بازی را انجام دهد.

یک مرحله سخت تر نیز می‌توان به بازی توپ و سوراخ  برای بچه های نه ساله و بالاتر انجام داد. از کودک یا کودکان بخواهید ضمن اینکه توپهای هدف را روی سطح جعبه نگه میدارند، کار یا دستور دیگری را نیز انجام دهند. مثلا از کودک بخواهید در وسط مسیر رساندن توپها به مقصد، سه لیوان را  به صورت ستونی عمودی روی هم بگذارد. در صورتی که این بازی به صورت گروهی باشد کودکان حاضر در بازی وظیفه کنترل همه بخش‌ها را به عهده دارند. حالا اگر هر کودک در گروه مجبور به ساختن یه ستون سه تایی لیوان باشد بچه ها چگونه عامل مزاحم را کنترل می‌کنند که توپ‌های هدف را از دست ندهند.

اگر به عنوان والدین با کودک خود این بازی را انجام می‌دهید حتما در مرحله سخت با کودک مشارکت کنید. به این طریق کودک مهارتهای اجتماعی و هیجانی خود را رشد میدهد و قادر به برقراری تعامل موثر می شود.

نکته:

برای ساخت این راکت سوراخ دار از هر وسیله ای میتوان استفاده کرد. بشقاب یک بار مصرف به این دلیل انتخاب شد که بچه های کوچکتر قادر به کنترل توپها از لبه بشقاب باشند.

برای پیچیده تر کردن مسیر بازی توپ و سوراخ می‌توانید از موانع، پله ها و یا حتی تونلها (زیر میز) استفاده کنید. برای بچه های بزرگتر لازم نیست حتما مسیر را با لگو بچینید فقط بگویید کودک باید مسیر را چگونه طی کند. مثلا بگویید« از راهرو عبور میکنی، از روی کوسن می پری، دور تا دور اتاق را می چرخی و سه تا لیوان را روی هم میگذاری تا برسی به سبد و توپ را داخلش بیاندازی.»

حتما نباید بازی را از گروه سنی کودک خود شروع کنید. گاهی بهتر است بازی را با سطوح پایین تر انجام داد تا کودک روال بازی را بیاموزد و سپس به مطلب مرتبط با سن کودک مراجعه کرد.

در صورتی که معلم یا مربی  هستید میتوانید بازی توپ و سوراخ را در کلاس با یک پارچه که دارای چند سوراخ است و تعداد بیشتری از بچه ها انجام داد. در این صورت از بچه ها بخواهید که نگذارند توپ هدف از سوراخها بیرون بیفتد اما بقیه توپها را به سمت سوراخها هدایت کنند تا روی زمین بیفتند.