از لحظه تولد کودک یاد میگیرد که چه کسی است و چه جایگاهی در کنار ما دارد. اما چگونه؟ کودکان از طریق رفتاری که ما با آنها داریم این دانش را به دست میآورند. روابط عاشقانه با کودک حسی از راحتی و امنیت و اعتماد و دلگرمی را به او آموزش میدهد. همچنین به او یاد میدهد که در موقعیتهای اجتماعی، روابط دوستانه، ارتباطات هیجانی را شکل دهد و بر چالشهای پیش رو قائق آید.
داشتن روابط قوی و مثبت به کودک کمک میکند تا اعتماد، یکدلی، همدردی و حس درست یا غلط بودن را رشد بدهد. یاد گرفتن اینکه کودک چه کسی است از همان روز تولد و از نوع رفتاری که با او میشود أغاز می شود. از میان تعاملات هر روزه کودک با والدین، بستگان و مراقبینش پیامهایی برای او فرستاده میشود مبنی بر اینکه « تو باهوش هستی… تو دوست داشتنی هستی… تو باعث میشی که من بخندم… من از بودن با تو لذت می برم و نظایر آن». این پیامها خود انگاره کودک را شکل میدهد. خود انگاره یعنی تمام ذهنیت و احساسی که یک فرد نسبت به خودش دارد. این که من در چه زمینهای توانا هستم یا قادر به انجامش نیستم، نسبت به زمینهای آگاهی دارم یا نه و یا جایگاه من در میان اطرافیانم کجاست شکل دهنده خود انگاره هر فرد است.
یک کودک شش ماهه به مادرش که دستمالی را مقابل صورتش نگاه داشته و با او دالی بازی میکند بارها میخندد. وقتی مادرش میخواهد دستمال را کنار بگذارد و بازی را تمام کند کودک با در آوردن صداهایی و ضربه زدن با پاها و تکان دادن دستهایش به مادرش فرصت میدهد که بداند او همچنان میخواهد که بازی ادامه پیدا کند. وقتی بازی همچنان ادامه پیدا میکند، کودک کشف می کند که روابط اجتماعی با دیگران رضایت بخش و شادی آور است. یاد میگیرد که او ارتباط گیرنده خوبی است . و مهم تر از همه یاد میگیرد که نیازها و تمایلاتش مهم هستند.
پاسخگو بودن در مقابل کودک به این معناست که مراقبت ما با نیازهای کودک هم راستا باشد. همچنان که در بالا گفته شد حالا اهمیت یک مراقب پاسخگو در کنار کودک را میدانید. برای مثال وقتی کودک ۱۰ ماهه شما شروع به ضربه زدن، غان و غون کردن و چنگ زدن در وقت غذا خوردن میکند تلاش دارد تا به شما نشان دهد که میخواهد قاشق غذایش را خودش نگهدارد. اگر چه شما می دانید که او هنوز قادر نیست اینکار را خودش انجام دهد. با این حال یک قاشق دیگر به دستش بدهید تا آن را نگهدارد در حالی که با قاشق دیگری به او غذا میدهید. این مراقبت پاسخگو است چرا که زمانی را صرف کردید تا رفتار کودک را معنا کرده و بفهمید و نیز راهکاری برای حمایت از او پیدا کنید.