در یک میهمانی کودک خردسالی را میبینید. برای اینکه نظر او را به خود جلب کنید و او را بخندانید اولین بازی که به ذهنتان میرسد چسیت؟ معمولا اولین بازی که به ذهن همه ما میرسد دالی یا دالی موشه است. دالی بازی مخفی و پیدا شدن ناگهانی است. چه این مخفی شدن فقط با پنهان کردن چشمها و یا صورت پشت دستها یا مخفی شدن پشت در یا دیوار و ظهور ناگهانی در زاویه دید کودک باشد.
بازی دالی هرگز کهنه نشده و نخواهد شد. این بازی از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود و مختص به زمان ما یا زمان مادربزرگها و پدربزرگهایمان نمیشود. دالی به عنوان یک بازی ساده همیشه مایه سرگرمی کودکان بوده و ارتباط بین کودک و بزرگسالان را منجر میشود. این بازی ساده داری خواص و مزایای بی نظیری است که در زیر به آنها اشاره خواهد شد.
فواید بازی دالی برای کودک به طور خلاصه:
تقویت مهارتهای حرکتی و هماهنگی بین چشم و دست
یادگیری نوبت در بازی
یادگیری بازی گروهی
کمک به رشد مهارتهای حل مساله
توجه به مفهوم سطح و انواع متفاوت بازی
کمک به رشد و بهبود هماهنگی و تعادل کودک با جستجوی اشیاء پنهان شده
رشد مهارت پیش بینی
تسهیل رشد مهارت زبان آموزی
تقویت رابطه والد و فرزندی
شکل گیری روتینها و روزمرهها
کمک به رشد هیجانی و شکل گیری الگوها
در زیر توضیحات هر کدام از موارد مطرح شده در بالا آورده شده است.
معمولا والدین بدون اینکه بدانند اهمیت بازی دالی چست آنرا با کودکانشان انجام میدهند. شاید چون این بازی بسیار رایج است و یا شاهد بازی دیگران با کودکشان بوده یا با این بازی خاطره دارند. به هر دلیلی که این بازی را انجام میدهید بسیار عالی است چرا که بازی دالی برای رشد کودک بسیار اهمیت دارد. در زیر بخشی از اثرات رشدی توضیح داده شده در ابتدای مطلب مرور میشود:
تقویت مهارت پیش بینی:
بازی دالی درباره پیش بینی است و به کودک پیش بینی کردن را میآموزد. به عبارت دیگر به کودک میگوید که یک روتین چگونه انجام میشود. این مهمترین مهارتی است که کودک شما در مسیر رشد میآموزد.
تقویت مهارتهای حرکتی و هماهنگی بین دست و چشم:
بازی دالی همزمان با رسیدن کودک به قدرت در دست گرفتن اشیاء، به رشد مهارتهای مهم حرکتی کمک میکند. اگر اسباب بازی مورد علاقه کودک را در پشت یک پارچه مخفی کنید کودک برای برداشتن پارچه از روی اسباب بازی خود با دستهایش تلاش خواهد کرد. رسیدن به پارچه به هماهنگی چشم و دست کودک کمک میکند و از سوی دیگر گرفتن آن به تقویت مهارتهای حرکتی انگشتها و عضلات ظریف دست کمک میکند .همچنین کودک شما یاد میگیرد چه مقدار تلاش لازم است تا بتواند پارچه را بلند کند.
رشد هیجانی، پیش بینی و شکل گیری الگوها:
بازی دالی رشد هیجانی را از طریق پیشبینی کردن و شگفتزده شدن و نیز مهارتهای پیشنیاز ریاضی را از طریق تکرار الگو در بازی تقویت میکند. بعد از چند بار تکرار بازی کودک شما قادر به درک الگو خواهد شد. او پیشبینی میکند که زمانی شگفتزده خواهد شد که شی پنهان آشکار شود.
مزایای این بازی برای بچههایی با نیازهای خاص:
مهارتهای اجتماعی از بزرگترین حوزههایی است که بچههایی با مشکلات ارتباطی نظیر اوتیسم با آن مواجه هستند. بازیهای نظیر دالی راه مناسبی برای تمرین بعضی از این مهارتها است.
پایه گذار روتینها است
بازیهایی همانند دالی که همه مردم آنرا انجام میدهند درباره روزمرهها و روتینها است. روتینها بخش مهمی از زندگی روزانه ما را تشکیل میدهند. مثل بیدار شدن در صبحها، رفتن به سرکار، شستن دندانها و …. بازی دالی بازی آموزش روتینهاست و به کودک یاد میدهد که روتینها چیست و از یک روتین چه انتظاری باید داشت.
أموزش دهنده مهارتهای زبانی است
وقتی با کودک بازی دالی را انجام میدهید در واقع دارید مهارتهای زبانی او را هم رشد میدهید. بخش مهمی از مهارتهای اجتماعی، شامل برقراری ارتباط چشمی و نیز رعایت نوبت است. بچهها چگونه نوبت را در بازی دالی میآموزند؟ وقتی صورتتان را می پوشانید و بعد بیرون آمده و میگویید دالی، کودک شما یاد میگیرد پس از بیرون آمدن شما حالا نوبت او است. زمانی که باید به این کار بخندد و یا در حالی که به شما نگاه می کند با صدا به شما نشان دهد که همچنان منتظر ادامه بازی است. رفتار کودک (خندیدن یا با صدا تشویق کردن) به شما نیز به عنوان والدین این پیام را میدهد که بازی را مجددا تکرار کنید. (تکرار، رمز آموزش روتینها است)
تسهیل رشد زبان و کلام:
مهمترین کار برای رشد زبان در این بازی، تکرار یکسان کلمات و اصواتی است که برای بار اول در حین بازی بیان کردهاید. مثلا برای بچه های زیر ۱۸ ماه همان کلمه دالی را هر بار تکرار میکنیم. اما برای بچههای بزرگتر میتوان بجای گفتن دالی وقتی که صورتتان را مخفی کردهاید بگویید من کجا هستم؟ و هنگامی که دستهایتان را از روی صورت برمیدارید بگویید من اینجام. تکرار این کلمات به صورت مکرر به کودک اجازه میدهد که این لغات را یاد بگیرد.
تقویت رابطه والد و فرزندی:
بچه ها در هر سنی تمایل دارند که عشق و آغوش و بوسههای فراوانی از والدین و مربیان خود دریافت کنند. این بازی به تقویت رابطه والدینی کمک زیادی میکند. شما در این بازی به کودک خود نزدیکتر میشوید، با او ارتباط چشمی برقرار میکنید و با هم میخندید. اینها به کودکتان حس توجه خالص شما را میدهد این چیزی است که بیش از هر چیز دیگری در سالهای اول زندگی کودکان مورد نیاز است.
تقویت مهارت پیش بینی:
بازی دالی درباره پیش بینی است و به کودک پیش بینی کردن را میآموزد. به عبارت دیگر به کودک میگوید که یک روتین چگونه انجام میشود. این مهمترین مهارتی است که کودک شما در مسیر رشد میآموزد.
تقویت مهارتهای حرکتی و هماهنگی بین دست و چشم:
بازی دالی همزمان با رسیدن کودک به قدرت در دست گرفتن اشیاء، به رشد مهارتهای مهم حرکتی کمک میکند. اگر اسباب بازی مورد علاقه کودک را در پشت یک پارچه مخفی کنید کودک برای برداشتن پارچه از روی اسباب بازی خود با دستهایش تلاش خواهد کرد. رسیدن به پارچه به هماهنگی چشم و دست کودک کمک میکند و از سوی دیگر گرفتن آن به تقویت مهارتهای حرکتی انگشتها و عضلات ظریف دست کمک میکند .همچنین کودک شما یاد میگیرد چه مقدار تلاش لازم است تا بتواند پارچه را بلند کند.
رشد هیجانی، پیش بینی و شکل گیری الگوها:
بازی دالی رشد هیجانی را از طریق پیشبینی کردن و شگفتزده شدن و نیز مهارتهای پیشنیاز ریاضی را از طریق تکرار الگو در بازی تقویت میکند. بعد از چند بار تکرار بازی کودک شما قادر به درک الگو خواهد شد. او پیشبینی میکند که زمانی شگفتزده خواهد شد که شی پنهان آشکار شود.
مزایای این بازی برای بچههایی با نیازهای خاص:
مهارتهای اجتماعی از بزرگترین حوزههایی است که بچههایی با مشکلات ارتباطی نظیر اوتیسم با آن مواجه هستند. بازیهای نظیر دالی راه مناسبی برای تمرین بعضی از این مهارتها است.