بازی تفکر قطره‌ای (بخش پایانی) از مفاهیم ریاضی تا تقویت مهارتهای تفکر

اگر بازی تفکر قطره ای را تاکنون انجام نداده اید لطفا ابتدا دو بخش آغازین را مطالعه و انجام دهید سپس به این مطلب بازگردید.

برای یاد آوری: این بازی برای گروه سنی ۵ تا ۹ سال قابل اجراست. بیشترین کار و فعالیت روی گروه‌های سنی بزرگتر انجام خواهد شد. گروه‌های سنی پایین تر تعداد روزهای کمتری بازی خواهند کرد. این بازی مفاهیم بیشماری را به همراه دارد. از مهمترین آنها تکرار و آموزش مفاهیم ریاضی همچون کم، زیاد، بیشتر و کمتر، بیشترین و کمترین، پر و خالی، بزرگ و کوچک، ‌بزرگترین و کوچکترین و … و نیز مفاهیم عالی همچون صبر، تمرکز، توجه، خلاقیت، ‌اولویت بندی، انتخاب،‌ تفکر، و … را به همراه دارد.

روز سوم بازی تفکر قطره‌ای:

 امروز به کودک ظرف گواشی بدهید که نصف روزهای قبل در آن رنگ(مشابه رنگ روز قبل) ریخته شده است. قطره چکان و برگه دایره‌ها را نیز در اختیار کودک بگذارید و به او بگویید امروز از روزهای قبل رنگ کمتری داری. یادت می‌آید هر دایره چه کاری بود؟ اجازه دهید آنچه کودک به خاطر می‌آورد را بیان کند. اگر نیاز بود به برگه قبلی کودک مراجعه نمایید. حالا به کودک بگویید « به این رنگ نگاه کن… فکر کن این رنگ پول باشه. می‌بینی که امروز خیلی پول نداری و ما نمی‌تونیم بیشتر از این پول داشته باشیم. چطوری این پول را بین این کارها تقسیم می‌کنی؟برای کدام کار اول از همه پول می‌‌گذاری و برای کدام کار پولی نمی‌گذاری.»

اولویت کودک شما برای گذاشتن پول درباره چه کاری بود؟ بعضی از کارها خودشان تولید کننده پول هستند. چرا برای بعضی کارها پول کمتری گذاشته شد و برای بعضی هیچ پولی در نظر گرفته نشد؟ اگر پول کم بیاوریم باید چکار کنیم؟ درباره تک تک این سوالات با کودک گفتگو کنید. راهکارهای کودک را بشنوید. سعی کنید توضیحاتتان با رنگ، ظرف گواش و دایره ها توام باشد. مثلا آیا می‌شود برای هر کدام کمی گذاشت؟ در آن صورت رنگ دایره کامل نمی‌شود. کدام کارها مهم‌تر هستند و باید اول بهشون پول بدیم و کدام کارها را می‌شود بعدا برایش پول گذاشت و نظایر آن سوالاتی هستند که می‌توانید در این بازی با کودک مطرح کرده و فرصت فکر درباره اولویت بندی کارها و نظایر آن را بدهید. این بازی تا همین جا برای کودکان هفت ساله پایان می‌یابد.

 روز چهارم بازی تفکر قطره‌ای:

ظرف گواش امروز با همان مقدار رنگ روز قبل اما با رنگی متفاوت پر می‌شود. مثلا اگر تا به اینجا رنگ شما آبی بود، امروز رنگ قرمز را انتخاب کنید. کودک تفاوت بین رنگ روزهای قبل با امروز را متوجه خواهد شد. به او بگویید امروز این رنگ را آوردیم چون رنگ امروز یعنی زمان یا وقت.

برگه دایره‌ها را مجددا در اختیار کودک بگذارید و به کارهایی که تا به اینجا انتخاب کرده نگاه کنید. آیا کودک تمایل دارد که کارهایی را که در برگه های قبلی بازی تفکر قطره ای بیان کرده با کارهای دیگری جایگزین کند. در این صورت می‌توانید تغییرات لازم را در این برگه بدهید.

 حالا به او بگویید «دیروز تو پول (رنگ آبی) داشتی و گفتی برای هر کار چقدر پول میذاری و کدوم کارها مهمتر هستند که اول به آنها پول بدهیم. حالا به کارها نگاه کن. و به این رنگ . این وقت هست. زیاد هم وقت نداری. مقدارش کمه و ما دیگه نمی‌توانیم بهش اضافه کنیم. حالا به من بگو برای هر کار چقدر وقت میذاری. کدوم کارها مهمتر هستند و باید وقت بیشتری بگیرند. آیا می‌شود برای بعضی کارها وقت کمتری گذاشت. کدام را نمی‌شود بهشون وقت کمتری داد.» از کودک بخواهید تا بر اساس تمایل خودش با قطره چکان وقت را بین دایره‌ها تقسیم کند. می‌توانید پس از آن درباره سوالات مطرح شده با کودک گفتگو کنید. پس از گفتگو با کودک آیا او به این نتیجه رسیده که کاری مهم‌تر بوده و باید قطره بیشتری برای آن می‌گذاشت؟ اگر بله فرصت گفتگو مجدد درباره اندازه زمان خواهد بود.

رنگ زمان به اندازه فرصتی است که ما در هر روز داریم و اگر زمان بگذرد دیگر قابل بازگشت نخواهد بود.  همینطور اگر جایی وقتمان را بگذاریم دیگر آن زمان را نخواهیم داشت. پر نشدن یک سری از دایره‌ها بخاطر کمبود رنگ (وقت) به بچه‌ها مفهوم کم بودن زمان ما و نیاز به تمرکز بر روی آنچه داریم را می‌رساند. درست شبیه بازی‌های کامپیوتری که به کودک تعداد جان یا گلوله مشخصی می‌دهد و کودک باید بهترین عملکرد را داشته باشد.

از کودک بپرسید رنگ کردن یک دایره بزرگ کار سخت تری هست یا یک دایره کوچک؟ چرا؟ برای پر کردن یک دایره بزرگ یا یک کار سخت تر زمان بیشتر و هزینه بیشتری باید کرد و در عین حال با تمرکز بر آن به نتیجه بهتری خواهیم رسید و برعکس. برای انجام یک کار باید تمرکزمان را روی همان کار بگذاریم تا بهترین نتیجه را بگیریم و بعد به سراغ کار بعدی برویم. بعضی از کارها مهمتر هستند و باید بیشتر و اول به آنها توجه کرد و  توجه خود را از روی کارهای دیگر که مهم نیستند، برداریم. ما آدم‌ها هم مثل رنگ مقدار مشخصی توجه و وقت  داریم و باید آنرا اولویت بندی کنیم.

نکته:

بازی تفکر قطره‌ای تنها در یک روز انجام نمی‌شود. در غیر این صورت بجز مفاهیم ابتدایی مفاهیم دیگری که در متن آمده را در بر نخواهد گرفت. بازی را در روزهای آینده نیز تکرار کنید. هدف این بازی فکر کردن است پس برای نتیجه بهتر باید آنرا در روزهای دیگر نیز تکرار کرد.

می‌توانید در صورت تمایل شما و کودک در روز بعدی نیز بازی تفکر قطره‌ای را با دادن دو رنگ قرمز و آبی (وقت و پول) و برگه دایره‌‌ها ادامه دهید. به کودک بگویید این قطره‌ها حالا پول و زمان هستند. با آنها چطور دایره‌ها را پر می‌کنی؟ آیا  به همه کارها باید مقدار وقت و پول یکسان داد؟ آیا بعضی کارها پول بیشتر و وقت کمتر می‌خواهد و برعکس؟ درباره کارهایی که وقت بیشتر و پول کمتر و برعکس می خواهند با هم گفتگو کنید. تا اینجا اولویت اول برای کودک شما در میان دایره ها چه بوده است؟ شما با گفتگو با کودک قادر خواهید بود شناخت بیشتری از کودکتان داشته باشید. با این بازی شما قادر خواهید بود اولویت‌های اول کودکتان را بدانید و از آن به نفع خودش بهره ببرید.

برگه‌های انجام کار کودک را دور نیندازید. ترجیحا پس از خشک شدن روی دیوار اتاق کودک نصب کنید تا بتوانید در طی روزهای آتی درباره آن گفتگو کنید.

لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.