بازی سینی رنگ

شناخت رنگ‌ها بخش مهمی از آموزش‌های اولیه به کودکان است. تقریبا همه ما از ابتدا سعی داریم کودکان را با مفهوم رنگ و رنگ‌ها آشنا کنیم. قبلا توضیح دادیم که کودکان یک ماهه نیز با وجود بینایی،کم قادرند بین تیره و روشن تمیز دهند و رنگ‌های سفید و سیاه را درک کنند. پس از آن از دو ماهگی ترجیحات رنگی کودکان شروع می‌شود. ابتدا کودکان رنگ قرمز را تشخیص می‌دهند و پس از آن جذب رنگ زرد و رنگ‌های روشن می‌شوند. با افزایش سن بچه‌ها رنگ‌های آبی را نیز در لیست علاقمندی‌های خود قرار می‌دهند. برای مطالعه بیشتر اینجا را ببینید.

هدف بازی سینی رنگ:

هدف ما در بازی سینی رنگ، تنها آموزش رنگ‌ها نیست. این بازی توجه و تمرکز کودک را تقویت می‌کند. به برنامه‌ریزی کودک برای رسیدن به هدف و تنظیم رفتارهای او در این مسیر کمک می کند. کودک برای رسانیدن رنگ به سمت دیگر باید برنامه‌ریزی کند. توجهش را روی موضوع حفظ نماید. و از علاقه اصلی خودش ( بهم ریختن رنگ‌ها و قاطی کردن آنها) چشم بپوشد تا بتواند بازی را انجام دهد.  در عین حال در جای جای مسیر باید نسبت به درست رسیدن و مسیر آگاه باشد. اینها بخش‌هایی از کارکردهای اجرایی در انسانهاست که کارش تنظیم رفتارهای ما برای رسیدن به هدف و یافتن راه حل‌هایی برای کمک به حل مسایل است. کارکردهای اجرایی از مهم‌ترین آیتم‌های مهارت‌های شناختی انسان محسوب می‌شود.

وسایل مورد نیاز:

برای  بازی سینی رنگ به یک سینی (ترجیحا استیل و یا بلوری و فاقد طرح و نقش) مقداری رنگ گواش و یک نی احتیاج داریم. این بازی برای بچه‌های سه تا هفت سال قابل اجرا است.

اجرای بازی:

برای بچه‌های سه ساله تنها دو رنگ (مثلا زرد و قرمز) را در سینی بگذارید اما بتدریج و براساس سن بچه‌ها می‌توان تعداد رنگ‌ها را تا ۵ و یا شش رنگ اضافه کرد. یک سینی مستطیلی انتخاب کنید و در دو سوی دور آن قطره‌هایی از رنگ‌های مشابه اما با ترتیب متفاوت قرار دهید. مثلا برای یک کودک پنج ساله چهار رنگ زرد، قرمز، آبی و سیاه را در یک سمت و در سمت دیگر آبی، زرد، ‌سیاه و قرمز را قرار دهید. حالا به کودک یک نی بدهید و از او بخواهید بدون تماس نی با رنگ، و تنها با فوت کردن رنگ یک سمت را به رنگ همرنگش در سوی دیگر سینی برساند. برای کودکان بزرگتر هم می‌توانید این بازی را با رنگ‌های کمتر در روز اول انجام دهید و سپس در روزهای آینده به تعداد رنگ‌ها اضافه کنید. از آنجا که رنگ‌ها به صورت نامرتب در مقابل هم قرار گرفته است این امکان را ایجاد می‌کند که با رد شدن رنگ‌ها از روی هم در محل تقاطعشان، ترکیب‌های رنگی را به کودک نشان دهیم.

نکته:

در صورتی که نگران خورده شدن رنگ توسط کودک هستید می‌توانید از ترکیب رنگ‌های خوراکی با یک یا دو قطره آب استفاده کنید و یا آنرا خودتان با مواد خوراکی موجود (زعفران، آب لبو، آب سبزیجات و ترکیبات آنها) در منزل تهیه کنید.

نیازی نیست که حتما در دوسوی سینی از رنگ گواش استفاده کنیم. می‌توانید در سمت دیگر بجای قرار دادن رنگ گواش از تکه کاغذ‌های رنگی هم رنگ استفاده کنید. حتی می‌توانید از اسباب بازی‌های  همرنگ کودک با رنگ‌های انتخابی استفاده کنید.

از آنجا که هر بازی را تنها در یک روز انجام نمی‌دهیم و روزهای بعد نیز بازی را تکرار می‌کنیم بهتر است پس از انجام آن در روز اول، در روز بعد یا روزهای بعد با کمی پیچیدگی آنرا همراه کنیم. بازی حافظه را نیز می‌توان به این کار اضافه کرد. برای بچه های بزرگتر (۵ و ۶ و ۷ ساله) پس از گذاشتن رنگ‌ها در سینی از او بخواهید در یک سمت سینی و پشت رنگ‌ها بایستد و به سمت دیگر خوب نگاه کرده و رنگ‌ها را به خاطر بسپارد. وقتی جای رنگ‌ها را به خاطر سپرد روی رنگ‌ها را با استفاده از یک پارچه  یا مقوا بپوشانید و از کودک بخواهید هر رنگ در سمت خودش را به رنگ مشابه که به حافظه سپرده برساند. به این طریق حافظه دیداری کودک نیز تقویت خواهد شد.

ترجیحا اگر کف سینی کمی خیس باشد قطره‌های رنگ به راحتی روی آن حرکت خواهند کرد. برای این کار کف سینی را با یک آب افشان  مرطوب کنید. برای رسیدن هر رنگ به سمت دیگر سینی باید از مقدار مناسبی از رنگ که با آب رقیق شده باشد استفاده کنید. کم بودن آب باعث عدم حرکت رنگ و یا باقی ماندن در میانه راه می‌شود.

قبل از شروع بازی سینی رنگ از کودک بخواهید فوت کردن را تمرین کند. شاید از دید ما فوت کردن کار ساده ای باشد اما ممکن است یک کودک سه ساله متوجه منظور ما نشود. بهتر است برای آموزش به او از یک شمع کمک بگیرید. اول از او بخواهید شمع روشن را با فوت کردن خاموش کند. پس از آن مجددا از او بخواهید شمع را با استفاده از نی و فوت کردن خاموش کند.

در نهایت پس از اتمام بازی سینی رنگ و رساندن تمامی رنگ‌ها به بخش مورد نظر از یک کاغذ سفید برای ثبت کار کودک کمک بگیرید. کاغذ را روی سینی انداخته تا رنگ‌ها را به خود جذب کرده و  مرطوب شود سپس آنرا برداشته و در جایی بگذارید تا کاملا خشک شود. از این صفحه می‌توان به عنوان کاغذی برای تبریک، کادو کردن و یا انجام کاردستی‌های بعدی استفاده کرد ضمن اینکه خاطره خوش یک بازی  برای کودک ثبت خواهد شد.

در صورتی که این بازی را با کودکتان انجام دادید لطفا ما را از تجربیات خود مطلع کنید.